تاریخچه خانه موزه مقدم
شاید بارها گذرتان به میدان حسن‌آباد افتاده باشد و درب و نمای قدیمی ساختمان را دیده باشید. بسیاری از اهالی محله حسن آباد نیز شاید از وجود چنین خانه‌ای در محله خود بی‌خبر باشند.( برای دیدن خانه های حسن آباد به خرید ملکی مراجعه کنید)
درهرصورت اگر گذرتان به محله حسن‌آباد افتاد به دیدن این خانه نیز بروید. این خانه قدیمی متعلق به استاد دانشگاه بوده است که سالهای بسیاری از عمر خود را به جمع‌آوری اشیا تاریخی و قیمتی کرده است.
تمام این اشیا حاصل دسترنج کاوشگرانه این استاد و همسرش در کاوش‌های باستان‌شناسی و یا از عمارت های در حال تخریب به‌دست‌آمده است. این اشیا به طرز هنرمندانه‌ای در جای‌جای خانه نصب شده‌اند و زیبایی این خانه را دوچندان کرده است.
برخی از آثار تاریخی دارای چیدمان و نظم خاصی در خانه بوده‌اند از جمله این‌ها کلکسیون پارچه‌های قدیمی، چپق و قلیان، سفالینه‌ها، شیشه‌ها، تابلوهای نقاشی، مسکوکات، مهرها و اسناد تاریخی است.
خانه موزه مقدم خانه‌ای متعلق به اواخر دوره قاجار و متعلق به خاندان احتساب الملک و فرزندانش است که هم‌اکنون موزه اشیا تاریخی است.
این خانه در دوران قاجار ساخته شده است و به خاندان احتساب الملک از صاحب منصبان مشهور دوره قاجار و رئیس اداره احتسابیه تهران و وزیر مختار ایران در برن سوئیس بوده است و بعد از مرگ وی خانه در اختیار فرزندش محسن مقدم استاد باستان شناسی دانشگاه تهران قرار گرفت. وی با همکاری همسرش به جمع‌آوری آثار تاریخی و نگهداری آن در خانه کرد.
بعد از فوت محسن مقدم و همسرش خانه در اختیار دانشگاه تهران قرار گرفت و هم‌اکنون به خانه موزه مقدم تبدیل شده است.
آنچه در ابتدای ورود به خانه جلب توجه می‌کند معماری تاریخی آن است که کاشی‌های زرفام کاملاً هنرمندانه بر روی دیوار قرارگرفته اند و از مهمترین اشیا داخل خانه محسوب می‌شوند.
معماری خانه موزه مقدم
معماری این خانه منحصر به فرد و مربوط به اواخر قاجار است. محال است کسی وارد این خانه شده و مجذوب معماری زیبای آن نشود. موزه مقدم دارای مساحت 2117 مترمربع بوده و دارای سه حیاط بیرونی، اندرونی و سرایداری است.
ساختمان بیرونی یا تابستانی حیاطی است که اتاق پیشخوان در آن قرار گرفته است و اتاق جانبی سالن پذیرایی محسوب می‌شده است. در قسمتی از این اتاق زندگی‌نامه استاد مقدم و فعالیت‌های علمی ایشان به بازدیدکنندگان معرفی‌شده است.
بخش دیگری از اتاق به نمایش آثار تزئینی چوبی وسایل آشپزخانه و صندوق‌خانه‌ای قدیمی اختصاص یافته است.
قسمت دیگر این موزه حوض‌خانه است که با کاشی‌ها و ظروف سفالی تزیین شده است. این تزئینات زیبا متعلق به سده‌های چهارم تا سیزدهم هجری قمری بوده و سیر تحول صنعت کاشی و سفال در ایران را نشان می‌دهد.
تزییناتی که بر روی دیوارهای حوض‌خانه قرار گرفته از کاشی‌ها و ظروف سفالی برگرفته از آثار نفیس متعلق به سده‌های چهارم تا سیزدهم هجری قمری است و به‌خوبی بیانگر هنر و سیر تحول صنعت سفال و کاشی ایران است.
ستون های کاخ خواهر ناصرالدین شاه در خانه موزه مقدم
ایوانی زیبا در قسمت شمالی ساختمان و قسمت اربابی خانه قرار گرفته است که بر پایه چند ستون و طاق که از کاخ خواهر ناصرالدین‌شاه آورده‌اند بنا شده است.
تزئینات این ایوان منحصربه‌فرد از کاشی‌های دوره زندیه و قاجاریه استفاده شده است و در وسط حوضی قرار دارد که متعلق به حمام فتحعلی شاه قاجار بوده است... آب از این حوضچه فوران کرده و از طریق جوی کناری به استخر وارد می‌شود.
استخر و آب‌نما با الهام از آب نمای باغ الحمرا (باغ‌های صدر اسلام اسپانیا) ساخته شده است؛ که جلوه خاصی به حیاط خانه داده است.
آنچه بیش از هر چیز بازدیدکنندگان را شگفت زده می‌کند تزئینات زیبای این خانه است. حیاط های بیرونی و اندرونی توسط چند دیوار و ستون از هم جدا شده اند. دیوارهای که چندین ستون داشته و چندین طاق بر روی این ستون ها قرار گرفته است.
ستون ها نیز دارای تزئیناتی زیبا و کاشی‌کاری شده‌اند. پایه ستون‌ها نیز مانند کاخ چهل‌ستون اصفهان حجاری‌شده و از هم جدا شده اند. ایوان خانه نیز با تزئینات دو سنتوری با گچ بری طراحی شده و دارای چهارستون با گچ بری کرنتی است.
ایوان دارای دو پلکان است که به‌صورت مارپیچ به حیاط متصل می‌شود؛ و هنوز هم شکل قدیمی خود را حفظ کرده است.
کاشی‌های صفوی آینه‌کاری‌های زندیه و قاجار و کاشی‌های معرق و خشتی قاجار و پهلوی این قسمت را تزیین کرده‌اند.
بیشتر بخوانید
محله های تهران
16 خانه عجیب و جالب با معماری متفاوت در دنیا
انواع خانه و آپارتمان در سراسر دنیا
خانه های عجیب و شگفت انگیز در جهان
سالن زمستانی یا اتاق قاجار موزه مقدم
اتاق زمستانی خانه تزئیناتی از گچ‌بری زندیه اصفهان شومینه‌ای از قصر فیروزه یا کاخ فیروزه خانم سوگلی ناصرالدین‌شاه تزیین شده است. به دلیل تزئینات به‌کاررفته در این محل، اتاق قاجار نامیده می‌شود.
ارسال نظر