نقدینگی بورس، طلا و سکه
آخرین رشد معنادار بورس بعد از امضای برجام اتفاق افتاد و نزدیک به 2435 واحد رشد را به ثبت رساند. در آن زمان این رشد کاملاً شگفت‌انگیز بود اما چند سال بعد اتفاقاتی در بورس شکل گرفت که دیگر اتفاقات چندان به چشم نیامدند.
در میان بازارهای سکه، طلا، مسکن و دلار بازار بورس از چنان رشدی برخوردار شده است که هیچ بازاری توان رقابت با آن را ندارد.
طبق آمار سال 98 سکه رشد 30 درصدی و دلار رشد 20 درصدی را داشته است. میزان رشد قیمت مسکن 62 درصد و میزان تورم کل نیز در حدود 42 درصد بوده است؛ و البته در این میان رشد شاخص بورس 232 درصد بوده است.
یعنی بازار سرمایه کاملاً یکه‌تاز بازارها شد و دیگر رقبا به گردپای آن‌هم نرسیدند. در سال 99 نیز این رشد ادامه داشته است و بازار سرمایه 50 درصد بزرگ‌تر شده است. درواقع از سال 97 با افزایش فشار تحریم‌ها بر روی بنگاه‌های اقتصادی و در سال 98 با شیوع کرونا و افت عرضه و تقاضا باعث شده که بسیاری از سرمایه‌ها به سمت بورس هدایت شوند.
خیلی زود در اردیبهشت‌ماه امسال شاخص بورس از 820 هزار واحد عبور کرد و پیش‌بینی‌ها نیز مبین این قضیه بود که بورس در تابستان شاخص یک‌میلیونی را نیز تجربه خواهد کرد.
کل ارزش بازار سرمایه به بیش از 300 هزار میلیارد رسیده است و میزان استقبال سرمایه‌گذاران خرد به حدی بالا رفته است که روزانه تا 100 هزار نفر وارد بازار بورس می‌شوند درحالی‌که دانش و اطلاعات کافی در این زمینه ندارند. از دیگر تحولات قابل‌توجه در بورس تغییر مالکیت از حقوقی به حقیقی است که روزانه این آمار به 1500 هزار میلیارد تومان رسیده است.
بورس جهانی اما در این روزها حال و هوایی دیگر دارد این در حالی است که روزانه به‌طور میانگین 1 هزار و 500 میلیارد تومان سرمایه وارد بورس می‌شود. از 100 شرکت بورسی 98 شرکت افزایش قیمت داشته‌اند که فقط تعداد اندکی از آن‌ها میزان فروش و سودشان با میزان افزایش قیمت هماهنگی داشته است.
دلایل رشد بورس از نگاه موافقان
یکی از دلایل رشد بورس در روزهای پایان اسفندماه ورود سرمایه‌های زیاد مردم به این بازار بوده است. افزایش تورم و کم شدن ارزش پول ملی باعث شد مردم برای حفظ ارزش پس‌انداز خود به بازار سرمایه روی بیاورند؛ زیرا در بازارهای موازی مانند طلا سکه موانعی ایجاد شد. مثلاً خریدوفروش طلا و ارز ممنوع شد و همچنین بازار مسکن نیز از بازدهی مناسبی برخوردار نبود. به‌این‌ترتیب بازار سرمایه در رقابت با بازارهای موازی توانست رشد قابل قبولی داشته باشد.
از دلایل دیگر می‌توان به کاهش نرخ سود بانکی به 15 درصد، حمایت دولت از بازار سرمایه به شکل جدی، کاهش مالیات بر معاملات بورس از سوی دولت، رشد زیاد سرمایه‌ها و تقسیم سود بین سرمایه‌گذاران نام برد. بسیاری از کارشناسان معتقدند جذب سرمایه‌ها به سمت بازار بورس باعث رونق اقتصادی و هدایت سرمایه‌ها به‌سوی تولیدکنندگان و فعالان اقتصادی شده است و دولت باید با جدیت عرضه سهام را ادامه دهد.
دلایل مخالفان بورس
اما مخالفان بورس نیز در این میان دلایلی برای رشد غیرواقعی شاخص بورس ارائه می‌دهند. آن‌ها معتقدند با وجود رکود در اوضاع اقتصادی، کم شدن صادرات، کند شدن روند تولیدات، کم بودن سرمایه در گردش شرکت‌ها و تأمین تجهیزات با سختی فراوان، مثبت شدن صورت مالی شرکت‌ها در ماه‌های آینده امری سخت و بعید به نظر می‌رسد.
با توجه به شیوع ویروس کرونا و سختی کار با رعایت پروتکل‌های بهداشتی، گران شدن ارز و سخت شدن تأمین آن، کمبود مواد اولیه و نبود تقاضا ارائه سود به سهامداران بسیار مشکل است. جالب اینجاست که ارزش برخی شرکت‌های بدهکار و زیان ده چندین برابر افزایش یافته است که اگر دولت فکری برای این اوضاع نکند ممکن است باعث پراکندگی سرمایه‌های مردم و از دست رفتن فرصت طلایی بازار بورس و سرمایه شود. به‌این‌علت دولت باید راهکارهای زیر را به کار گیرد:
1- ایجاد شفافیت هر چه بیشتر در بازار سرمایه
2- جلوگیری از رواج سفته‌بازی در بازار سرمایه و آموزش سرمایه‌گذاری در بورس به مبتدیان
3- استفاده از صندوق‌های سرمایه‌گذاری در بورس برای سرمایه‌گذاران خرد
4- دولت باید سهام بیشتری به بازار عرضه کرده و نرخ و بازدهی سهام را بهبود ببخشد
5- اصلاح زیرساخت‌های بازار سهام و اصلاح قوانین
6- شفاف‌سازی دارایی شرکت‌ها که می‌تواند قیمت سهام را به قیمت واقعی نزدیک کند
7- ایجاد شرکت‌های بازار ساز توسط شرکت‌های بزرگ و تأثیرگذار بر شاخص برای تقویت هر چه بیشتر سهام آن‌ها
بیشتر بخوانید
شاخص های سرمایه گذاری مهم
بسیاری از کارشناسان از اینکه دولت سرمایه‌های خرد را به سمت بازار بورس و تولید برده است ابراز رضایت کرده‌اند و آن را نقطه عطفی در کارکرد دولت می‌دانند. فشار اقتصادی که این روزها در جامعه وجود دارد باعث شده است تا دولت برای تأمین کسری بودجه سرمایه‌های مردم را به سمت‌وسوی بازار بورس بکشاند تا هم مردم سرمایه خود را حفظ کنند و هم دولت مجبور به چاپ اسکناس نشود.
در این میان کنترل دقیق و منطقی بازار بورس باعث می‌شود تا اطمینان مردم از بین نرفته و بازار بورس نیز به حرکت خود ادامه دهد.
ارسال نظر